Zaterdag 12 september jl. mochten wij ca. 25 belangstellenden verwelkomen bij het Koetshuis met Lijkenhuisje met daarop de nieuw geplaatste spits. 
Onder het genot van koffie, thee of fris, konden de bezoekers met eigen ogen aanschouwen hoe Stichting Historie Stedum en haar vrijwilligers druk bezig is met de restauratie van het gebouwtje, bouwtekeningen inzien en vragen stellen. 
Velen waren nieuwsgierig hoe of de Lijkkoets, gezien de beperkte ruimte in het Koetshuis, geplaatst werd en wat de functie was van het Lijkenhuisje.
Tevens werd er volop gebruikt gemaakt om, de netjes onderhouden, begraafplaats met de armenlap te bezichtigen. 

Het had weinig gescheeld of het in slechte staat van onderhoud verkerende Lijkenhuisje aan de Stationsweg was in de jaren `60 met de grond gelijkgemaakt. De Gemeenteraad van Stedum had er al toe besloten, maar gelukkig gaven de Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen geen toestemming. Wel werd het bouwwerk versoberd. Het torenspitsje verdween en de personeelsingang werd dichtgemetseld. De houten deuren, ingang voor de lijkkoets, werden vervangen door een stalen kanteldeur.

Omdat de lokale overheid het geld niet had om het gebouwtje weer in de oorspronkelijke staat terug te brengen, een wens van Stichting Historie Stedum,  deed de gemeente Stedum afstand van het Lijkenhuisje en werd S.H.S. eigenaar. In overleg met Stichting Oude Groninger Kerken is toen een restauratierapport opgemaakt en zijn fondsen aangeschreven om de kosten te kunnen financieren. Een investering van een aantal tienduizenden euro’s.
Deze investering staat haaks op de benadering van B en W in 1890 in de toenmalige Gemeente Stedum. Die gaf architect Oeds de Leeuw Wieland de opdracht om aan de Stationsweg op de Algemene begraafplaats een Lijkenhuisje te ontwerpen. Een punt van discussie was echter of eerste- of tweede soort steen zou worden gebruikt. Die verschilden niet alleen van kleur, de eerste was ook twee gulden per duizend duurder.
Een raadslid meende dat er ‘meer op deugd dan op sieraard’ moest worden gelet.
Ondanks die Groningse zuinigheid kwam er een torentje op het dak. B. en W. vonden dat niet nodig, de raad wel. De zolder verdween wel van het ontwerp. Onder meer omdat met een vliering de lijkwagen er niet in paste. Daarmee is het een bijzonder exemplaar.
Er zijn in de provincie Groningen nog aardig wat Lijkenhuisjes met historische waarde, maar dit is het enige met een koetshuis.

Omdat ook de jaarlijkse dodenherdenking van oorlogsslachtoffers op 4 mei bij de gedenkplaat aan het bij het Lijkenhuisje plaats vindt en door heel veel mensen wordt bijgewoond, vond Stichting Historie Stedum het zeer wenselijk, dat het bijzonder ontwerp weer in zijn oorspronkelijke staat werd terug gebracht. Helemaal in zijn oorspronkelijke staat zal het Lijkenhuisje waarschijnlijk niet terugkomen.
Johannes Nijhoff, onze latere huisarts, beschreef in zijn jeugd een wandeling door Stedum als volgt:
“Slaat men vanaf het Station de weg richting centrum Stedum in, dan komt men het eerst langs de begraafplaats, die nog betrekkelijk nieuw is. Gaat men door het hek, dan grijnst een doodshoofd met twee kruiselings gelegde doodsbeenderen er onder de bezoeker aan. Dit stenen doodshoofd is gemetseld in den muur van het doodhuisje”.

Een aantal enthousiaste vrijwilligers zijn druk bezig onder leiding van Stichting Oude Groninger Kerken en Bouwbedrijf Werkman met de restauratie van het Koets- en Lijkenhuisje om het in originele staat terug te brengen. De fundering voor de spits is gestort en het draagframe voor de spits is al gedeeltelijk geplaatst.  De nieuwe houten spanten voor de spits, voorzien van een houten dakbeschot is afgetimmerd in de boerderij van Peter en Corry Verduijn aan de Weersterweg . We waren erg blij met deze gastvrijheid van fam. Verduijn en hadden in begin van dit jaar dus een warme en droge plek om de spits af te bouwen.

De spits is inmiddels naar een bedrijf in Groningen gebracht om te worden voorzien van leien. Wanneer de spits klaar is en terug in Stedum kan het dak van het Lijkenhuisje eraf, kunnen de steigers worden geplaatst en kan de spits op het stalen frame worden geplaatst. Dan kan er worden begonnen met het verwijderen van lelijke muurgedeelten en het opnieuw opmetselen daarvan met passende stenen. Daarna volgt het plaatsen van nieuwe houten deuren voor het Koetshuis, het Lijkenhuisje en de personeelsingang.
Boven de gedenkplaat voor oorlogsslachtoffers wordt weer een stalen raam teruggeplaatst, die samen met de torenspits in de jaren ‘60 is verdwenen.

Onderstaande foto’s geven een overzicht van de werkzaamheden.

Stichting Historie Stedum mocht zich op woensdag 27 november 2019, verheugen in een grote opkomst. 
Projectleider Berrie van Hoof van Raap Archeologisch Adviesbureau uit Drachten gaf een presentatie aan 80 belangstellenden over het archeologische onderzoek dat is gedaan tijdens de herinrichting van de Hoofdstraat, Molenstraat en Lellensterweg. In het centrum van Stedum werd het riool vernieuwd en zijn de wegen heringericht.
Vanwege de hoge archeologische waarde van de dorpskern van Stedum werd door de gemeente Loppersum besloten om de graafwerkzaamheden archeologisch te laten begeleiden. Deze begeleiding is in 2014 en 2015 door RAAP uitgevoerd.
Tijdens de archeologische begeleiding zijn verschillende archeologische sporen aangetroffen waaronder brandlagen en een plaggenstructuur .
Verder zijn sloten, kuilen, paalsporen, waterputten, houten constructies en muurwerk waargenomen.
Nabij de kerk zijn menselijke begravingen aanwezig.

Het vondstmateriaal betreft aardewerk, natuursteen, glas en metaal, leer, bot en houtmateriaal.
De sporen en vondsten dateren vanaf de Vroege Middeleeuwen en zijn goed geconserveerd gebleven.
Het onderzoek heeft waardevolle informatie over de ontwikkeling van Stedum opgeleverd. De bevindingen geven een indruk hoe Stedum zich vanaf de Vroege Middeleeuwen heeft ontwikkeld.
Berrie van Hoof ging uitvoerig in op de werkzaamheden, de diverse bevindingen en op het onderzoek van de menselijke begravingen.
Aan de hand van figuren, tabellen en foto’s kregen de aanwezigen een indruk hoe een en ander in zijn werk is gegaan en wat het allemaal heeft opgeleverd.
Op 10 december 2014 zijn in het dorp vijf skeletten met gepaste ceremonie herbegraven op het kerkhof bij de Hervormde kerk. 
Onder klokgelui en met een stoet belangstellenden. 
(foto’s: J. Timmer, RAAP, K. Pilon)

We zijn nog altijd druk bezig, in samenwerking met o.a. Stichting Oud Groninger Kerken en een groep enthousiaste vrijwilligers, met de restauratie van het gebouwtje. De vergunning is binnen.
De vloer is gestort en het draagframe voor de spits is al gedeeltelijk geplaatst. Binnenkort wordt de houten spanten van de spits in elkaar getimmerd en zal worden voorzien van een houten dakbeschot. Wanneer de spits zover klaar is kan het dak eraf, kunnen de steigers worden opgebouwd en kan de spits op het stalen frame worden geplaatst. Daarna kan er gemetseld worden. Er is een nieuwe raamframe op maat gemaakt. Deze komt terug op de plek waar nu de gedenksteen van de oorlogslachtoffers hangt. De gedenksteen zal in overleg worden verplaatst.

Stichting Historie Stedum organiseert op woensdag 27 maart 2019 een middag en -avond bijeenkomst voor donateurs en belangstellenden.
Er worden unieke foto’s vertoond over de restauratie van ‘Peertil’ (Paardentil) bij Stedum in 1996.
De werkzaamheden zijn indertijd uitgevoerd door de Stedumers Johannes Werkman en Tjeerd Burgstra. Jan Pitt Fotografie uit Stedum heeft de werkzaamheden gevolgd en alles nauwkeurig gefotografeerd.
Tevens krijgen de bezoekers een serie foto’s te zien over de aanleg van een fietspad over de gerestaureerde ‘Peertil’ in het jaar 2000.
Stedumer amateurhistoricus Tjeerd Burgstra was nauw betrokken bij de uitvoering hiervan en heeft alles op de gevoelige plaat vastgelegd.
De bijeenkomst ’s middags wordt gehouden van 14.00 tot 16.00 uur in het Hervormd Centrum, Bedumerweg 8 te Stedum.
De bijeenkomst ‘s avonds is van 19.30 tot 21.30 uur in ons SHS-gebouw, de aula, Stationsweg 29a te Stedum.
Iedereen is van harte welkom. De entreeprijs is € 3,00 p.p. incl. koffie/thee en cake/ koek.
Voor donateurs van Stichting Historie Stedum is de toegang gratis.