Categorie archieven: Berichten
Foto van vroeger, intocht Sinterklaas
Sinterklaas is weer in het land. Hij is aangekomen in de haven en nu in de Triezenbergstraat.
De boot werd verwisseld voor een lelijke eend, of deux chevaux.
Even later is hij gefotografeerd op zijn schimmel bij de kerk.
We zongen over de stoomboot en het huppelende paardje.
Sinterklaas is gebaseerd op de Heilige Nicolaas, bisschop van Myra. Hij staat bekend als gulle gever.
Zijn giften gooide hij bij arme mensen door het open raam of in schoenen.
Nicolaas is ook bekend geworden als beschermer van kinderen.
Sinterklaas bevat ook elementen uit de Germaanse mythologie. Zo zou de schimmel zijn ontleend aan
Sleipnir, het paard van Wodan, de Germaanse oppergod. De raven Huggin (gedachte) en Munnin
(geheugen) zijn Wodan boodschappers. Zij vliegen over de wereld en vertellen Wodan alles wat ze horen
en zien.
Al in de Middeleeuwen wordt er ‘sinterklaas gespeeld’. Brave kinderen kregen snoepgoed en stoute
kinderen een zakje zout of de roe. De laatste vijftig à zestig jaar is sinterklaas veranderd van boeman
in kindervriend. Surprises bij pakjesavond is een betrekkelijk nieuw verschijnsel.
Leuk voor thuis: wie staan er op de foto? Intussen is iedereen, inclusief de sint, 32 jaar ouder.
André de Graaf
Stichting Historie Stedum
(Intocht van Sinterklaas 21 november 1992, foto: Noorderkrant)
Oprichting Stichting Sien Jensema
Sinds vrijdag 25 oktober is de Stichting Sien Jensema in Stedum een feit. In de oprichtingsbijeenkomst in boerderij Niehof ondertekenden Siewert Jensema, Peter Slager (namens de Stichting Historie Stedum) en Ineke van Zanten de statuten.
Dit gebeurde in aanwezigheid van onder andere notaris H. Huitsing, wethouder P. Prins (gemeente Eemsdelta) en
streektaalconsulent Fieke Gosselaar. Met de oprichting van deze stichting is nu een formele stap gezet in het bewaren en
borgen van boeken, kunstwerken en andere objecten die zijn voortgekomen tijdens het werk en het leven van Sien Jensema.
Sien Jensema was een Groningse schrijfster die in de volksmond ‘juvver Sien’ werd genoemd.
Bekende boeken van haar zijn onder andere Berend Kopstubber, Hidde Betuun en een vertaling van het Bijbelboek Ruth.
In het Nederlands schreef ze de familieroman Edema’s, waarin ze het leven van een boerenfamilie in Stedum beschrijft.
Haar passie en aandacht voor de schrijfkunst in (vooral) het Hogelandse dialect leverden Sien Jensema in 1951 de culturele
prijs van de provincie Groningen op. Vanaf 1967 was ze ereburgeres van de gemeente Stedum waar later een straat naar
haar werd vernoemd.
Verzamelen en bewaren
In een fraaie museumkast op boerderij Niehof zijn haar gehele oeuvre en andere objecten te bezichtigen.
Deze zijn door de jaren heen bewaard gebleven. Evenals een selectie van kunstwerken van kunstenaars, die destijds gebruik
maakten van deze expositieruimte. De verbinding op deze plek wordt gelegd tussen het historische werk van deze schrijfster en
de mogelijkheden voor de toekomst zoals lezingen, open dagen en kunstexposities.
Dit waren ook juist de aandachtsgebieden van juvver Sien. Zij maakte kunst toegankelijk voor een breder publiek.
Oprichting stichting
Sinds enkele jaren werken Siewert Jensema (neef van Sien Jensema) en Ineke van Zanten (huidige bewoner van Niehof) samen
aan een permanente expositie over het werk en leven van Sien Jensema (1896-1994).
Om ook voor de toekomst haar oeuvre en de collectie te bewaren en te borgen is een samenwerking gezocht met de Stichting
Historie Stedum.
Ineke van Zanten
Najaarsbijeenkomst Stichting Historie Stedum.
Op dinsdag 12 november is er de najaarsbijeenkomst van de Stichting Historie Stedum in het Hervormd Centrum, Bedumerweg 8 te Stedum.
Aanvang ‘s middags 13.30 uur en ‘s avonds 19.30 uur.
Spreker deze middag en avond is niemand minder dan Joél Stoppels, projectleider van de Gemeente Eemsdelta voor 80 jaar bevrijding. Joél Stoppels is vooral bekend als de oprichter en gids / organisator van de Battlefield Tours.
Afgelopen juni was hij aanwezig in Normandië waar hij een tour verzorgde voor de Libaration Route Europe. Deze organisatie verbindt mensen en organisaties met elkaar die zich inzetten voor het behouden en het toevoegen van de waarde van het materiële en immateriële culturele erfgoed met betrekking tot de tweede wereldoorlog, de herinnering en betekenis ervan. Voor de 99-jarige Canadees Jim Parks, die vorig jaar nog in Appingedam aanwezig was, had hij in Normandië een Tour georganiseerd.
D-Day in Normandië dat zich na 6 juni langzaam in beweging zette naar Groningen toe. In september was het 80 jaar gelden dat Market Garden bij Arnhem plaats vond en in 1945 was Groningen bevrijd.
Een heel interessante middag en avond.
Entree is € 3,00 p.p. incl. koffie/thee met koek. Donateurs hebben gratis entree.
Wilt u de Stichting Historie Stedum steunen als donateur voor € 10,00 per jaar dan ontvangt u gratis het boek ‘Heelmeesters van Stedum.
Coby Nienhuis
Stichting Historie Stedum
Foto van vroeger, bouw van nieuwe woning aan de Borgweg in Stedum. (Fotograaf onbekend)
Artikel in De Stedumer van oktober 2024.
De foto zou zo uit het fotoboek van mijn familie kunnen komen toen we in het voorjaar van 1957 van Texel naar de Noordoostpolder verhuisden. Maar toch is die echt in Stedum gemaakt. In 1959 is het huis nog onbewoond. Kort daarna zou de familie F. Dijkstra er gaan wonen.
Er stonden toen nog oude huisjes aan de Singel, die kort daarna zouden worden afgebroken en vervangen worden door nieuwbouw. Die nieuwbouw paste in een plan waarin ook het inmiddels afgebroken Nij Nittersum was opgenomen. Aan de noordkant van Stedum zouden nog enkele nieuwbouwplannen volgen, w.o. Vlaspad e.o. en Sien Jensemahörn.
De stijl van de woning op de foto vormt een breuk met alles wat daarvoor is gebouwd in Stedum. Er werd in die tijd gezocht naar nieuwe vormen waarin het ging om zuivere vormen d.w.z. eenvoudige lijnen en vlakverdelingen.
Hoewel de woning op de foto zomaar in de Noordoostpolder had kunnen staan, lijkt het toch eerder een voorbeeld van het Nieuwe Bouwen – eerder dan de Delftse School -, waarin doelmatigheid, efficiëntie en betaalbaarheid voorop stonden. Bouwen in Stedum ging toen kennelijk vooral uit van functionaliteit.
De woning op de foto voldeed indertijd aan alle moderne eisen van toen en is inmiddels gesloopt. In 2023 betrokken de bewoners van de Borgweg hun nieuwe woningen.
André de Graaf, Stichting Historie Stedum
Wandelroute Stedum
Begin- en eindpunt is de Parkeerplaats Haven Stedum*
*De route kan op elk gewenst punt beginnen en eindigen, aangezien het een rondwandeling is.
Foto van vroeger Iconen en Symbolen op het kerkhof in Stedum
Artikel in De Stedumer van september 2024.
Hier ligt het echtpaar Huizenga – Doornbos begraven, Jan (1857 – 1911) en Geertruida (1855 – 1906). De foto is gemaakt op de begraafplaats aan de Stationsweg en dus niet op het kerkhof bij de Bartholomeüskerk. Geen wonder, want Jan Huizenga was dominee van de Gereformeerde Kerk van Stedum van 1897 – 1911.
De aandacht wordt getrokken door de identieke beelden van de gebroken zuilen. Rechtsonder is bij beide zerken een zeis te zien. Links een omgekeerde toorts of fakkel. De gebroken zuilen symboliseren een plotselinge, vroege dood. Zij zijn beiden immers niet oud geworden. Aan de zuilen ontspruiten takken wat wijst op nagelaten kinderen. De zeis is een attribuut van de dood. De omgekeerde toorts of fakkel stelt het gedoofde leven voor.
Als symbolen zien we op zerken uit die tijd nog meer symbolen als een vlinder, een slang die in zijn eigen staart bijt, een treurwilg, een zandloper en nog veel meer.
De Bijbelteksten op de zerken spreken voor zich. Helemaal rechtsonder beitelde de maker van de grafsteen zijn naam. Die naam heb ik niet kunnen achterhalen. Dat was doorgaans de plaatselijke schilder.
André de Graaf
Stichting Historie Stedum
Vacature Stichting Historie Stedum
Stichting Historie Stedum zoekt een vrijwilliger in de rol van
Informatiebeheerder
Taken
– Scannen van foto’s en documenten t.b.v. de beeldbank
– Ondersteunen bij beheer van de beeldbank
– Ondersteunen bij actualiseren van de website en de Facebookpagina
Wij vragen
– Kennis, vaardigheden en ervaring op het gebied van informatie- en communicatietechnologie
– Collegiale- en servicegerichte instelling
– Beschikbaarheid van enkele uren per week
Informatie over Stichting Historie Stedum, zie https://www.historiestedum.nl
Als je belangstelling hebt, graag een e-mail voorzien van volledige naam, telefoonnummer en een korte motivatie naar bestuur@historiestedum.nl
Open Monumentendag goed bezocht.
Open Monumentendag Stedum.
Mede dankzij het mooie weer is op zaterdag 14 september de Open Monumentendag goed verlopen.
Veel bezoekers namen een kijkje bij de deelnemende monumenten.
De historische wandelroute werd naast wandelaars ook gebruikt door deelnemers op de fiets.
We kunnen terugkijken op een zeer geslaagde dag.
Bestuur Stichting Historie Stedum
Foto van vroeger, de Vlasfabriek van Stedum
De vlasfabriek werd in 1870 opgericht door de familie Pilon. In de omgeving van Stedum werd indertijd zo’n 190 hectare vlas verbouwd. In het bijgebouw stond een stoomketel die gestookt werd met afval van de vlasverwerking. In de fabriek werd het vlas gerepeld, gebraakt en gezwingeld. Hierbij werd het zaad verwijderd, zodat uiteindelijk de vezel overbleef. De zgn. vlaslint die hierbij ontstond werd verpakt in balen van 100 kg en afgenomen door spinnerijen in Twente. In de hoogtijdagen werkten er in het winterseizoen 30 à 40 mensen.
Voordat het vlas in de fabriek verwerkt kon worden, werd het geroot. Hierbij wordt het vlas in water gelegd. Dit gebeurde aanvankelijk in de sloten in de buurt van de fabriek tot de gemeente dit verbood vanwege stank en vissterfte. De familie Pilon kocht toen de boerderij Crolleheert, Bedumerweg 37. In het aangrenzende maar kon het vlas worden geroot. Watermolen ‘de Volharding’ deed vervolgens dienst het vervuilde water te malen naar het Westerwijtwerdermaar.
In de vlasschuur aan de Molenstraat werd het lijnzaad geschoond en op de beurs van Rotterdam verkocht. De vlasproductie stopt in 1935 door dumping van vlaslint door de Sovjetunie.
In de toenmalige vlasschuur is nu het vlasmuseum gevestigd.
André de Graaf
Stichting Historie Stedum
Foto: Vlasfabriek Stedum, Lopsterweg 43 ca. 1950.
Fotograaf onbekend, collectie Klaas Pilon.
