Presentatie nieuw boek van Jan Olthof.
Woensdag 11 mei, tijdens de voorjaarsbijeenkomst in het Hervormd Centrum te Stedum, was er de presentatie van het boek “Heelmeesters van Stedum”. Het boek is samengesteld door Jan Olthof en in samenwerking met Stichting Historie Stedum uitgebracht.
Het is inmiddels het vierde boek wat Jan voor de stichting heeft geschreven.
Voor de uitreiking van het boek werd er door Jan Olthof een levendige presentatie gegeven over de geneeskunde in Stedum. Alle facetten kwamen aan bod: Medicinae doctor, chirurgijn en kwakzalver. De Nieuwe tijd: Dokter Jan Nijhoff, Dokter Johannes Nijhoff, Dokter Gerrard Andries Schipper. Het Groene Kruis, Wijkverpleegsters in Stedum en de bakers.
’s Middags, waar de officiële uitreiking plaatsvond, waren er zo’n 40 belangstellenden  aanwezig. Omdat niet iedereen ’s middags aanwezig kon zijn werd de presentatie ‘s avonds voor zo’n 35 aanwezigen nog eens gehouden.
Het eerste exemplaar werd overhandigd aan Tineke Kuipers, een dochter van Jantiena Johanna Kuipers-Berends en Barteld Kuipers.
Zuster Jantiena Johanna Berends werd op 1 maart 1943 tot wijkverpleegster benoemd.
Per 1 mei 1946 werd haar eervol ontslag verleend in verband met haar huwelijk met Barteld Kuipers.

Over het boek schrijft Jan in zijn voorwoord:
Als we terugkijken naar het verleden, zelfs al is het slechts een honderd jaar dan kunnen we niet anders dab vaststellen dat zich in de geneeskunde enorme ontwikkelingen hebben voorgedaan.
Tal van kinderziektes die zelfs de naoorlogse generatie nog onderging zijn geheel of bijna geheel verdwenen. Mazelen, kinkhoest, rode hond, de bof wie van ons heeft het niet gehad. En nu zijn het ziektes uit een andere tijd.
En dan plotseling wordt al dat optimisme verstoord door een virus waartegenover we in eerste instantie machteloos staan. Een virus die onze levenspatroon totaal verstoord, het Corona virus. Lock down, thuiswerken anderhalve meterafstand, geen bezoek, afstand en eenzaamheid.
Sommigen doet het denken aan verhalen van hun ouders over de Spaanse griep die in 1919 talloze slachtoffers maakte. Onwillekeurig gaan dan de gedachten naar de tijden dat verschillende epidemieën rondgingen en waaraan tal van mensen stierven: pest, cholera en pokken. Machteloos voelde men zich en men onderging het gelaten.
Heelmeesters en geneesheren hadden veelal ook geen antwoord op deze rampen die de mensen trof.
Denkend aan die mensen bracht me bij de vraag wie door de geschiedenis heen die heelmeesters en geneesheren waren in Stedum. Wat was hun kennis en kunde en onder welke omstandigheden moesten ze werken.
Mijn bevindingen heb ik uitgewerkt in het boek: “Heelmeesters van Stedum”

Het boek is vanaf heden verkrijgbaar in de Shop op de website van Stichting Historie Stedum: www.historiestedum.nl
Voor de donateurs van Stichting Historie Stedum is er een gratis exemplaar beschikbaar.
Die kunnen contact opnemen met onze penningmeester Klaas Pilon; penningmeester@historiestedum.nl; tel. 0596-551824.

Onthulling wandbord met nuttige handwerkjes.
Tevens werd er een wandbord onthuld met nuttige handwerken van Elizabeth van Dijken.
Mannie Hovenkamp is in het bezit van kleine handwerkjes door haar vroegere buurvrouw Elizabeth (Beth) van Dijken, gemaakt in haar lagere schooltijd.
Beth werd geboren op 11 augustus 1915 te Stedum en is overleden op 18 maart 2018 te Appingedam. Beth kon op haar vijfde al breien.
Tijdens de handwerklessen na schooltijd op de lagere school, bij juffrouw Woldendorp in de Adriaan Clantstraat en een jaar naailes bij Pilke Ekens-Wester, de moeder van Klaas Ekens in de Hoofdstraat, heeft Beth heel wat breiwerkjes gemaakt.
Na de verhuizing van Beth in 2016 naar zorgcentrum Damsterheerd in Appingedam kwam Mannie in het bezit van de handwerkjes en vond het zonde om deze in een doos te laten zitten. Mannie wilde deze graag, samen met Miriam Geerts, inlijsten en bij Stichting Historie Stedum onderbrengen. De stichting vond dit een mooi initiatief en vergoedde de kosten.
Een deel van de handwerkjes zijn daarom ingelijst.
Tijdens de voorjaarsbijeenkomst werd het prachtige wandbord onthuld.
Het krijgt een plaats aan de muur in het clubhuis van de Stichting Historie Stedum.
De voorjaarsbijeenkomst van Stichting Historie Stedum is zeer geslaagd te noemen.

Hierbij nog een paar foto’s van de restauratie van het Koetshuis met Lijkenhuisje van Stichting Historie Stedum. Onze vrijwilligers hebben sinds de start in januari 2020 veel werk verricht.
Dat heeft inmiddels geresulteerd in een (bijna) compleet gerestaureerd Koetshuis met Lijkenhuisje.
De afgelopen dagen zijn de nieuwe toegangsdeuren in de grondverf gezet en de bijpassende vloerstenen gelegd.
Het geheel ziet er prachtig uit. Hulde aan allen die dit tot nu toe hebben gerealiseerd.

Monumenten in Stedum
Stedum is een beschermd dorpsgezicht. Het dorp telt momenteel 20 rijksmonumenten: Rijksmonumenten Stedum
en 1 gemeentelijk monument: Gemeentelijk monument Stedum.

Karakteristieke panden
Karakteristieke panden zijn gebouwen met een cultuurhistorische waarde, die mede de identiteit van het
gebied bepalen. In de voormalige gemeente Loppersum zijn dat er zo’n 330, waaronder ca. 40 in en
rondom het dorp Stedum. De karakteristieke panden zijn geïnventariseerd door een adviesbureau en
besproken tijdens openbare bijeenkomsten. De inventarisatie richt zich op de historische bebouwing waarbij
gekeken is tot kort na de Tweede Wereldoorlog. Daarmee zijn alle historisch bouwperioden en -stijlen tot en
met de zogenaamde Wederopbouw-architectuur in ogenschouw genomen.
De karakteristieke panden in en rondom het dorp Stedum zijn hier digitaal in te zien:
Karakteristieke panden Stedum (de kaart uitvergroten op Stedum en op een geel bolletje klikken).
Bekijk hier de lijst met straatnamen en huisnummers. Het voormalig gemeentehuis van Stedum, Stationsweg 10,
staat nog als karakteristiek pand vermeld maar wordt een dezer dagen aangewezen als Gemeentelijk monument.

Informatieborden
Stichting Historie Stedum heeft negen informatieborden geplaatst bij historische objecten om bezoekers op
een toegankelijke manier kennis te laten maken met het dorp Stedum. Op de borden staan foto’s en historische
gegevens van het object en indien verdwenen in de nabijheid van de plek waar het object heeft gestaan.
De verdwenen objecten hebben een belangrijke functie gehad in het verleden in het dorp. De bestaande
objecten zijn of een rijksmonument of hebben een beeldbepalende status en grote historische waarde.
De borden zijn voorzien van een QR code die verwijst naar de website van Stichting Historie Stedum waarop
nog meer afbeeldingen zijn te vinden van het vermelde object.
De QR code is te scannen met een smartphone.

De objecten met een informatiebord zijn:
1. Borg “Nittersum” (verdwenen), Weemweg.
2. Bartholomeüskerk, Hoofdstraat.
3. Synagoge (verdwenen), Bedumerweg. (bord staat bij het Joods monument).
4. Gereformeerde Kerk, Bedumerweg 32.
5. Vlasschuur, D. Triezenbergstraat 13. (is tevens een Rustpunt).
6. Koren- en pelmolen “Zilvermeeuw” (verdwenen), Lellensterweg 2.
7. Boerderij “Niehoff”, vroeger bewoond door Sien Jensema, Lopsterweg 2.
8. Vlasfabriek, Lopsterweg 43. Bord staat tegen hek naast nr. 41.
9. Stationsgebouw (verdwenen), Stationsstraat 1.
Klik hier voor de foto’s: Informatieborden historische objecten – slideshow

Bezichtiging objecten
De volgende objecten zijn te bezichtigen:
De Bartholomeüskerk, in het centrum van het dorp, is in de regel te bezichtigen van maandag t/m zaterdag.
Uitzonderingen zoals begrafenissen en bruiloften daargelaten.
Bij de deur kunt u de sleuteladressen vinden. Deze zijn in de onmiddellijke nabijheid van de kerk.
U kunt daar een sleutel ophalen en zelf de kerk bezichtigen.
Wilt u een rondleiding of komt u met een groep dan kunt u contact opnemen met dhr. G.K. Kruidhof, tel. 0596-551075.
Rustpunt Theeschenkerij de Vlasschuur, Molenstraat 14, aan de haven van Stedum.
Hier is ook een kleine Vlasmuseum te bezichtigen.
Het Rabo Museum Stedum in het voormalig bankkantoor, Stationsweg 1.
Rondleidingen op maandag t/m zaterdag. Toegang op afspraak, 06-20043755.

Bereikbaarheid Stedum
Stedum is zeer goed bereikbaar met de trein, auto, boot of op de fiets. Er zijn in en rondom Stedum veel
mogelijkheden voor recreatief fietsen en wandelen.
De brug Peertil is alleen lopend of per fiets te bereiken over het wandel-, fietspad langs de Stedumermaar.
Het haventerrein is ook voor de toerist of voorbijganger een aangename plek om te recreëren.
Parkeergelegenheid is er o.a. bij het sportveld en de Gereformeerde Kerk aan de Bedumerweg.
Mocht u in de gelegenheid zijn om Stedum te bezoeken, wij wensen u een prettig verblijf toe in ons prachtige dorp.

Met vriendelijke groet,

Stichting Historie Stedum

De smederij van “Jan Lanten” (Jan Lanting Sr.) in ca. 1930.
Vlnr: ??, Jacob van Leeuwen (Job Kole), ??, Harm Knipper, bij het hoofd van het paard staat Berend Lemstra. 
De kleine kinderen zijn Wob en Willie van Zanten.
Verder staan op de foto Kapper Kees Mulder, Jan Kok (met fiets) en het meisje is Jantje Tombrock. 
De auto met kenteken A-185 afgegeven op 30 april 1906, is van Jan Lanting Jr. (Bron: RHC Groninger Archieven).
Het verhaal over de geschiedenis van de smederij is geschreven door B. J. Lantinga.

In de Kroniek van vereniging Historisch Genootschap Wieringermeer een verhaal over Fokko Omta, oud-burgemeester van Stedum en Wieringermeer. Geschreven door Ina Hoogenbosch-Glas.